Jęczmień na oku stanowi ostrą formę miejscowego zakażenia powiek, objawiającego się bólem i dyskomfortem w okolicy powieki, jak również obecnością guzka zapalnego. W wielu przypadkach jęczmień znika samoistnie po kilku dniach, jednak jeżeli nie zostanie on doleczony, może powrócić i doprowadzić do rozwoju gradówki. Czym dokładnie jest jęczmień na oku, skąd się bierze i czy jest on zaraźliwy? Jak leczyć jęczmień na oku?
Jęczmień na oku (łac. hordeolum) to potoczne określenie zmiany skórnej (często bolesnej), która z wyglądu przypomina ziarno zboża. Pojawia się w formie torbielowatego, ropnego guzka, który wywołuje stan zapalny oraz spuchnięcie powieki. Rozróżnia się dwa rodzaje jęczmienia:
Jak długo trwa jęczmień na oku? Guzki ulegają z reguły samoograniczeniu i pękają w ciągu 1-2 tygodni, po czym rozpoczyna się proces gojenia.
W większości przypadków (90-95% wszystkich pacjentów zmagających się z jęczmieniem na oku) przyczyną pojawienia się ropnia jest zakażenie gronkowcem złocistym oraz innymi drobnoustrojami chorobotwórczymi. Wśród czynników ryzyka rozwoju jęczmienia na oku zalicza się:
Czy jęczmień na oku jest zaraźliwy? Ze względu na fakt, jest to zmiana związana z zakażeniem bakteryjnym, to nieprzestrzeganie zasad higieny rąk może doprowadzić do zakażenia innych osób z otoczenia.
W początkowej fazie jęczmień na oku charakteryzuje się niewielkim zaczerwienieniem powieki, na której z czasem pojawia się mały guzek wypełniony ropną treścią. Po kilku dniach guzek pęka, a ropa wydostaje się na zewnątrz. Zmianie na oku mogą towarzyszyć takie objawy jak:
Jęczmień na oku pojawia się zwłaszcza u osób dorosłych (bez względu na płeć), jednak narażone są na niego również dzieci z osłabioną odpornością oraz te uczęszczające do przedszkola lub żłobka. Głównym czynnikiem rozwoju jęczmienia u najmłodszych jest niedostateczna higiena, m.in. zbyt rzadkie mycie rąk oraz pocieranie brudną dłonią powieki. Dobra informacja jest jednak taka, że pomimo początkowego bólu oka, w wielu przypadkach jęczmień znika samoistnie i nie wymaga wdrażania dodatkowego leczenia.
Co zrobić, gdy pojawi się jęczmień na oku? Na początek warto zastosować ciepłe okłady rozgrzewające, np. w formie kompresu na powieki lub szklanej buteleczki wypełnionej ciepłą wodą. Równocześnie można masować powiekę czystym palcem, krawędzią butelki lub innym przedmiotem, pamiętając jednak o tym, by zawsze wykonywać go w kierunku ujścia gruczołów w krawędzi powieki. Jeżeli po 2-3 dniach nie nastąpi żadna poprawa, wówczas należy zgłosić się na konsultację okulistyczną.
Po przeprowadzeniu wywiadu oraz badania klinicznego wykonanego np. lampą szczelinową lekarz dokonuje rozpoznania choroby i dobiera odpowiednią formę leczenia. Co na jęczmień na oku może okazać się skuteczne? W leczeniu stosuje się m.in. maści antybiotykowe zawierające erytromycynę, chloramfenikol, neomycynę lub chinolony. Jeżeli na powiece pojawia się ropień, konieczne jest wówczas jego nacięcie.
Warto pamiętać, że niewyleczony jęczmień na oku może doprowadzić do przejścia w postać przewlekłą. Na powiece tworzy się wówczas gradówka, która powoduje zniekształcenie powieki oraz powstanie bolesnego guzka. Zmiana ta wymaga przeprowadzenia zabiegu chirurgicznego
