Opryszczka jest jedną z najczęstszych chorób wirusowych skóry, którą wywołuje wirus Herpes simplex virus (HSV), szeroko rozpowszechniony na całym świecie. Schorzenie charakteryzuje się występowaniem drobnych pęcherzyków, które uwidaczniają się głównie na ustach, w okolicach nosa lub w obrębie narządów płciowych. Z jakimi rodzajami opryszczki spotykamy się najczęściej, czy opryszczka jest groźna dla naszego zdrowia i w jaki sposób powinniśmy ją leczyć, by uniknąć powikłań?
Opryszczka, potocznie określana jako zimno, skwarka lub febra, to infekcje wirusowe, które przyjmują postać wykwitów zlokalizowanych na skórze i błonach śluzowych. Opryszczka stanowi konsekwencję zakażenia wirusem HSV, który gdy raz przedostanie się do naszego organizmu, zostaje w nim na zawsze. Uważa się, że obecnie nosicielami wirusa opryszczki jest ponad 80% populacji, przy czym nie u każdego diagnozowane są objawy choroby.
Jak już zostało wspomniane, u podłoża opryszczki stoi zakażenie wirusowe, a dokładnie zakażenie wirusami opryszczki zwykłej z grupy Herpex simplex virus (HSV). Do tej samej grupy należy również wirus ospy oraz półpaśca. Rozróżnia się dwa podstawowe typy wirusa HSV, które determinują różne rodzaje opryszczki:
Niestety, opryszczka jest niezwykle zaraźliwą chorobą. Największe prawdopodobieństwo zarażenia innej osoby występuje w fazie objawowej, czyli wtedy, gdy na skórze obecne są pęcherzyki wypełnione płynem zawierającym wirusy. W momencie, gdy zmiany pokryją się już strupem, ryzyko zakażenia spada. Pamiętajmy również, że istnieje możliwość bezobjawowego wydalania wirusa, które ma miejsce niezależnie od tego, czy u pacjenta pojawiły się objawy kliniczne, czy też zakażenie przebiegało bezobjawowo. Zdarza się, że w okresie bezobjawowym wirusy wciąż są obecne w ślinie, łzach lub wydzielinie z narządów rodnych.
Zakażenie wirusem HSV może przebiegać w sposób objawowy lub bezobjawowy. Okres wylęgania wynosi w tym przypadku od 2 do 12 dni (średnio 4 dni). Charakterystyczne dla opryszczki są objawy prodromalne, które poprzedzają pojawienie się zmian skórnych. Zalicza się do nich:
Kolejnym etapem jest powstanie wykwitów skórnych w postaci drobnych, zgrupowanych pęcherzyków, które wypełnione są przejrzystą i surowiczą treścią. Po kilku dniach pęcherzyki pękają, a na skórze pozostają drobne nadżerki, które pokryte są strupem.
W przypadku zakażenia wirusem opryszczki niezwykle ważne jest prawidłowe rozpoznanie choroby, które opiera się przede wszystkim na obrazie klinicznym. Zmiany na skórze są zazwyczaj na tyle charakterystyczne, że nie ma konieczności wykonywania dodatkowych badań. Po zdiagnozowaniu opryszczki lekarz może zalecić terapię doustnymi preparatami przeciwwirusowymi, które mają na celu zmniejszenie objawów choroby, skrócenie czasu jej trwania oraz zapobiegnięcie występowaniu powikłań i nawrotów.
W aptekach dostępne są też miejscowe preparaty przeciwwirusowe, jak również te o działaniu osuszającym i odkażającym, np. pasta cynkowa, żele z dodatkiem kwasu krzemowego oraz specjalne plastry zmniejszające ryzyko rozprzestrzenienia się zakażenia wirusem HSV.