Przyłuszczyca – rodzaje, przyczyny występowania i leczenie. Czy jest zaraźliwa?

Przyłuszczyca to choroba, o której, ze względu na wciąż nieznaną etiologię, mówi się niewiele. Na pierwszy rzut oka wydaje się, że jest ona związana z łuszczycą, jednak tak naprawdę choroby te nie mają ze sobą nic wspólnego. Czym jest przyłuszczyca, jakie wyróżnia się rodzaje tego schorzenia i na czym polega leczenie przyłuszczycy? Czy przyłuszczyca jest zaraźliwa i jaki jej jest związek z pierwotnym chłoniakiem skóry?

Przyłuszczyca – co to za choroba?

Przyłuszczyca (łac. parapsoriasis) to grupa schorzeń dermatologicznych, które charakteryzują się powstawaniem zmian skórnych przypominających łuszczenie się skóry. Należy jednak zaznaczyć, że pomimo podobnej nazwy przyłuszczyca nie jest związana z łuszczycą. Choroba ta może przyjmować kilka różnych postaci, jednak żadna z nich nie posiada klinicznych czy też histopatologicznych cech łuszczycy. Co więcej, dotyka ona znacznie częściej mężczyzn niż kobiety. W przypadku najmłodszej grupy wiekowej diagnozuje się około 20% przypadków przyłuszczycy u dzieci.

Przyłuszczyca – przyczyny i rodzaje

Jak do tej pory nie zostały ustalone konkretne przyczyny przyłuszczycy. Uważa się natomiast, że chociaż przyłuszczyca nie jest zaraźliwa, to czynnikiem odpowiedzialnym za jej rozwój są różnego rodzaju infekcje. W zależności od genezy choroby wyróżnia się następujące rodzaje przyłuszczycy:

• przyłuszczyca ostra – zmiany w formie wysypu, które mogą przyjmować różne postaci. W tym przypadku schorzenie jest spowodowane infekcjami o podłożu bakteryjnym, np. zakażeniem paciorkowcami. Na skórze pojawiają się wówczas charakterystyczne plamy lub grudki (przyłuszczyca grudkowa), natomiast w zaawansowanej fazie zauważyć można także nadżerki oraz zmiany pęcherzykowate, które pokryte są strupami. Przyłuszczyca ostra może objawiać się także uporczywym świądem na tułowiu lub kończynach;
• przyłuszczyca przewlekła – ostra postać przyłuszczycy może przeobrazić się w postać przewlekłą, którą diagnozuje się głównie u młodych mężczyzn. W tym przypadku obserwuje się grudkowate zmiany na tułowiu, które stopniowo zaczynają się łuszczyć. W trakcie przyłuszczycy przewlekłej pacjenci nie skarżą się na świąd, jednak sam przebieg choroby może trwać nawet do kilku lat;
• przyłuszczyca plackowata – dzieli się na dwie formy:
  - przyłuszczyca drobnoogniskowa (choroba Brocqa), która występuje przede wszystkim u dorosłych i objawia się drobnymi, jednolitymi ogniskami rumieniowo-złuszczającymi o okrągłym kształcie i jednolitym zabarwieniu;
  - przyłuszczyca wielkoogniskowa, która cechuje się dużymi (o średnicy powyżej 5 cm), plackowatymi ogniskami rumieniowo-złuszczającymi w różnych odcieniach. Zmiany te mogą powodować świąd, jednak z reguły nie powodują większego dyskomfortu. Niestety, nawet do 14% przypadków przyłuszczycy wielkoogniskowej może przerodzić się w chłoniaka pierwotnie skórnego.

Przyłuszczyca – objawy

W zależności od rodzaju choroby przyłuszczyca wyróżnia się wysiewem rumieniowatych zmian drobnogrudkowych, które mają zabarwienie od jasnoróżowego aż po brązowe. Zmiany te mogą tworzyć tzw. łuski miki, które są płaskie i ulegają złuszczeniu. U większości pacjentów przyłuszczycę diagnozuje się na tułowiu oraz proksymalnych częściach kończyn. Znacznie rzadziej zmiany przyłuszczycowe obserwuje się na twarzy, dłoniach oraz stopach. Warto również podkreślić, że poza specyficznymi zmianami skórnymi choroba ta nie jest związana z żadnymi innymi objawami ze strony organizmu chorego.

Leczenie przyłuszczycy

Przyłuszczyca jest chorobą o przebiegu samoograniczającym, jednak ze względu na możliwość transformacji w ziarniniaka grzybiastego (chłoniaka) wymaga ona konsultacji u dermatologa. Niezwykle ważną kwestią jest obserwowanie zmian skórnych i sprawdzanie, czy nie pojawiły się niepokojące objawy, takie jak cechy naciekania czy też nagłe pojawienie się uporczywego świądu. Każda podejrzana zmiana wymaga przeprowadzenia badania histopatologicznego.

Leczenie przyłuszczycy polega na stosowaniu:

• światłolecznictwa (promieniowania UVA i UVB, jak również działania światła słonecznego) – pacjentom z przyłuszczycą zaleca się m.in. korzystanie z solarium;
• glikokortykosteroidów;
• antybiotykoterapii doustnej na okres 3-4 tygodni (najczęściej podaje się tetracyklinę, doksycyklinę i erytromycynę);
• leków antyhistaminowych;
• preparatów miejscowych, które zawierają inhibitory kalcyneuryny (m.in. takrolimus);
• emolientów;
• leków immunosupresyjnych (m.in. metotreksatu).

Wsparciem w leczeniu przyłuszczycy jest również odpowiednia dieta. Warto, by była ona bogata w witaminy oraz minerały, które wzmocnią układ odpornościowy, a także korzystnie wpłyną na stan skóry. Ważne, by w trakcie leczenia przyłuszczycy unikać także wszelkich używek, takich jak alkohol, papierosy, kawa czy też napoje energetyczne.